BAHTİYAR VAHABZADE HAKKA YÜRÜDÜ


Azerbaycan'ın ünlü şairi Bahtiyar Vahapzade 1925 yılında Şeki'de doğdu ve 13 Şubat 2009 tarihinde vefat haberini aldık. Allah rahmet eylesin. Türk Dünyası, çok büyük bir şairini kaybetti. Bütün Türk Dünyasının başı sağ olsun.


BAHTİYAR VAHAPZADE’NİN KAYSERİLİLERE MEKTUBU
Azerbaycan Devlet Tiyatrosu geçtiğimiz ocak ayının 23-24’ünde Kayseri Şehir Tiyatrosunda Bahtiyar Vahapzade’nin “Özümüzü Kesen Kılınç” isimli eserini sahnelemişti. Bahtiyar Vahapzade’nin Kayserililere mektubunu da yanlarında getiren Tiyatro ekibi, mektubu Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Özhaseki’ye takdim etmişlerdi.
Bahtiyar Vahapzade’nin mektubu şöyleydi:
"Hürmetli Türk bacı ve kardeşlerim. Size ve Türk halkına samimi yürek dolusu selamlarımı sunarım. Sağlık durumumdan dolayı sizinle görüşemeyeceğim için çok üzülüyorum. Azerbaycan Devlet Akademik Tiyatrosu'nun sizler için sahneleyeceği 'Özümüzü Kesen Gılınç' oyunu Türk halkının tarihinden bir parçadır. Türk kalbi ile yaşayan Bahtiyar adıyla Türk dünyasına birlik ve beraberlik dilerim. Azerbaycan tiyatrosunun Kayseri halkı ile buluşmasına destek veren Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanı Sayın Mehmet Özhaseki'ye en derin teşekkürlerimi sunarım."
BAHTİYAR VAHAPZADE KİMDİR?
Mahmud oğlu Bahtiyar Vahabzade, 16 Ağustos 1925 tarihinde Şeki'de doğdu. 9 yaşında ailesiyle beraber Bakü'ye taşındı. İlk ve orta öğrenimini bu şehirde tamamladı. 1942 yılında girdiği Bakü Devlet Üniversitesi Filoloji Bölümü'nden 1947 yılında mezun oldu ve aynı bölümde öğretim üyesi olarak ders vermeye başladı. 1964 yılında tamamladığı “Samet Vurgun’un hayat ve yaradıcılığı” isimli monografisi ile filoloji doktoru unvanını aldı. 1980 yılında Azerbaycan İlimler Akademisi üyeliğine seçilen Vahabzade, 1990 yılında emekli olana kadar üniversite de ders vermiştir. Vahabzade, 1960'larda başlayan özgürlük hareketlerinin öncülerindendir. Bu konuda kaleme aldığı 1959 tarihli Gülistan isimli şiirinde, ikiye bölünen (İran ve Rusya) Azeri halkının yaşadığı felaketleri anlatmıştır. Adı geçen eserinde dolayı 1962 yılında milliyetçi damgası vurulan şair 2 yıllığına üniversitede ki görevinden de uzaklaştırılmıştır. Bu olumsuzluklara ve Sovyet rejiminin baskılarına rağmen özgürlük mücadelesinden hiç yılmamıştır. Azeri halkının sıkıntılarını konu ettiği pek çok eserini yurt dışına kaçırarak yayınlanmasını sağlamıştır. Eserlerinde Azeri Türkçesi'ni en temiz şekilde kullanmaya özen gösteren ve halkının duygularına tercüman olan Vahabzade Azerbaycan'da “Halk Şairi” adıyla anılır. 1995 yılında Azeri özgürlük mücadelesindeki hizmetlerinden dolayı İstiklal nişanı ile ödüllendirilmiştir. Ülkesinin özgürlük simgelerinden biridir. Vahabzade 1980-2000 yılları arasında 5 defa milletvekili seçilmiştir. Eserleri Bahtiyar Vahabzade, 40'ı aşkın şiir kitabı, 11 ilmi eser, 2 monografi, çeşitli piyesler ve yüzlerce makale yayınlamıştır. Eserlerinde genellikle özgürlük, yurt sevgisi, din gibi temaları işlemiştir. Başlıca eserleri * Yücelikte Tenhalık (1978) * Menim Dostlarım (1949) * Bahar (1950) * Dostlug Nağmesi (1952) * Çınar (1956) * Ceyran (1957) * İnsan ve Zaman (1964) * Tan Yeri (1973) * Şehitler (1990) * Sandıktan Sesler (2002) Türkiye'de Basılan Eserleri * Ömürden Sayfalar (Ötügen, 2000) * Vatan, millet, ana dili (Atatürk Kültür Başkanlığı yayınları, 2000) * Soru işareti (Kaynak yayınları, 2002 ) Diğer Dillere Çeviriler * Türkçe 15 kitap * Rusça 14 kitap * İran'da Azerice 5 kitap * Ermenice 3 kitap * Özbekçe 2 kitap
* Türkmence 1 kitap
* İngilizce 2 kitap
* Almanca 2 kitap

ŞİİRLERİNDEN ÖRNEKLER:

AZERBAYCAN - TÜRKİYE

Bir ananın iki oğlu,
Bir amalın iki qolu.
O da ulu, bu da ulu
Azerbaycan-Türkiye.

Dinimiz bir, dilimiz bir,
Ayımız bir, ilimiz bir,
Eşqimiz bir, yolumuz bir
Azerbaycan-Türkiye.

Bir milletik, iki dövlet
Eyni arzu, eyni niyyet.
Her ikisi cümhuriyyet
Azerbaycan-Türkiye.

Birdir bizim her halımız—
Sevincimiz-melalımız.
Bayraqlarda hilalımız
Azerbaycan-Türkiye.
Ana yurdda-yuva qurdum,
Ata yurda könül verdim.
Ana yurdum, ata yurdum
Azerbaycan-Türkiye. Bextiyar Vahabzade / 20 mart, 1996.

MENİM ANAM

Savadsızdır
Adını da yaza bilmir
Menim anam...
Ancak mene
Say öğredip
Ay öğredip
İl öğredip
En vacibi dil öğredip
Menim anam.
Bu dil ile tanımışam
Hem sevinci
Hem de gamı
Bu dil yaratmışam
Her şiirimi
Her nağmemi,
Yoh men heçem
Men yalanam
Kitap kitap sözlerimin
Müellifi: Menim anam

(Şair diyor ki: Okuma bilmiyor, adını da yazamıyor benim annem. Ancak bana, sayı saymayı, ayları ve yılları öğretti. En mühimi de dilimi öğretti. Ben bu dil ile sevinci ve üzüntüyü tanıdım. Ben bu dil ile şiirimi ve müziğimi meydana getirdim. Aslında ben bir hiçim, ben yalanım. Yazdığım bunca kitabın gerçek sahibi benim annemdir.)

BAŞKADIR

Birbirine benzese de
Yel başkadır, külek* başka
Itrı da hoş, rengi de hoş
Gül başkadır, çiçek başka.

Her diki yokuş bilme gel
Her meyi meyhoş bilme gel
Her uçanı kuş bilme gel
Kuş başkadır, böcek başka.

Her derdine ortak benim
Her ağrını ten bölenim*
Sen çekensin, ben gelenim
Gemi başka, yedek başka.

Hakkın yolu öz yolumdur
Eğilmeyen düz yolumdur,
Hayırla şer sağ solumdur
Şeytan başka, melek başka.

Bir dileğe ben calandım*
Kah kazandım, kah talandım.
Ömrüm boyu haçalandım*
Akıl başka, yürek başka.

Dilek oldu benim adım
Pervazlandı kol kanadım
Yetmedi sabrım, inadım
Amel başka, dilek başka.

Bahtiyar VAHAPZADE

külek: rüzgar ten bölen: paylanmak canlanmak: buzlanmak haçalanmak: çatallaşmak, iki yöne ayrılmak

Yorumlar