Barsama Camii (Mahpeyker Hatice Hatun Camii)

Fransız mimar, restoratör ve sanat tarihçisi Albert Gabriel 1926’da İstanbul’a geldi ve uzun yıllar Türkiye’de kaldı. İstanbul Üniversitesi’nde arkeoloji ve sanat tarihi dersleri verdi, İstanbul ve Anadolu’daki Osmanlı yapıtlarını inceledi. Fransız Arkeoloji Enstitüsü’nün kurulmasına öncülük etti, bu kurumun yöneticiliğini yaptı. Sanat tarihçilerimizin "Türk sanat tarihi araştırmalarının babası" diye adlandırdıkları Fransız ALBERT GABRIEL (1883-1972), Doğu Anadolumuzdan Konya'mıza, Bursa'mızdan Boğaziçi saraylarımıza kadar yüzlerce mimari eserimizin rölövesini çıkarmak için bir ömür boyu uğraştı. Gabriel’in Kayseri’de yaptığı çalışmalar “Kayseri Türk Anıtları” adıyla 1954 yılında yayınlandı. Gabriel Albert; "Kayseri Türk Anıtları" (Çev. Ahmet Akif Tüten ) Ank. 1954. Bu eserde Gabriel, Barsama Camii’nin fotoğrafını yayınlamıştı. İşte Gabriel’in fotoğrafı:















Fotoğrafta görüldüğü gibi camii oldukça yıpranmış vaziyetteydi ama giriş portali ile minarenin belli bir bölümü, binanın oturumu, duvarların yükseltileri yine de bina hakkında bir bilgi veriyordu. Barsama Camii, 1567 yılında yapılmış Kayseri’deki tarihi yapılardan biriydi. Kayseri -Sivas karayolunun 25. Kilometresinde, Sivas yol ayrımından birkaç yüz metre önce bugünkü mevcut karayolunun hemen yakınındaydı. Barsama köyünün adını Çavuşağa olarak değiştirdikleri için şimdi köyün tabelası Çavuşağa olarak duruyor. Barsama Camii, Musa Paşa'nın kızı, Memiş Bey'in zevcesi Mahpeyker Hatice Hatun tarafından yaptırılmıştır. Camiin yanında bir de kervansaray olduğu, bu kervansarayın da tamamen yıkıldığı iddiası da ortaya atılmıştır. Barsama Camii’nin bugünkü halini de sunalım sizlere.














Görüldüğü gibi caminin oturumu tamamen kaybolmuştur. Minarenin şerefeye kadar olan bölümü ayaktadır, diğer bölümler tamamen yıkılmıştır. Sadece minarenin sağ tarafında küçük bir yığıntı halinde duvardan kalıntılar var. Caminin bulunduğu yerde ise bir yığıntı oluşmuş, giriş portali tamamen yıkılmış ama 1961 yılında yapılan yeni camiye ise “Barsama Camisi, 1567 yılında Osmanlı Sultanı II.Selim döneminde Musa Paşa’nın kızı Mahpeyker Hatice Hatun tarafından yaptırılmıştır” ibaresini asmışlar. Buradaki mantığı çözemedim ama hâlâ vakit varken bu tarihi yapı için bir şeyler yapılmalıdır. 1961 yılında yapılan yeni camiye tarihi bir ibare asmakta marifet yoktur. Asıl marifet, ecdadımıza ait ne varsa, bir küçük çakıl taşı dahi olsa kurtarmak, ortaya çıkarmak, etrafını güzelleştirmek ve tabelayı da tarihi eserin bulunduğu yere asmaktır. Buyrun Barsama’daki Mahperi Hatice Hatun Camii için ne yapabilecekseniz siz söyleyin!

Yorumlar